Warning: Use of undefined constant tc_code_before - assumed 'tc_code_before' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /wp-content/plugins/the-content-injection/TC_Injection.php on line 25
Warning: Use of undefined constant tc_code_after - assumed 'tc_code_after' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /wp-content/plugins/the-content-injection/TC_Injection.php on line 26
Zaćma to gęsty, mętny obszar, który tworzy się w soczewce powodując utrudnienia w widzeniu, a nawet ślepotę. Jej początek objawia się pojawieniem się grudek, które uniemożliwiają przeniesienie wyrazistego obrazu do siatkówki.
Siatkówka poprzez przekształcenie światła, które przechodzi przez soczewkę przekazuje sygnały do nerwu wzrokowego, a ten kieruje je do mózgu, a na skutek zaćmy komunikacja ta jest utrudniona.
Rozwój zaćmy stopniowo zakłóca wizję i może dotyczyć obu oczu, ale zwykle pojawia się ona wówczas w różnym czasie.
Rodzaje zaćmy
Chociaż zaćma związana jest głównie z wiekiem (dotyka najczęściej osób około 60 roku życia), istnieją również inne jej rodzaje jak:
- zaćma nabyta – może powstawać po zabiegu lub na skutek innych problemów ze wzrokiem jak jaskra; może również powstawać jako konsekwencja innych problemów zdrowotnych jak cukrzyca (zaćma metaboliczna), bądź w związku ze stosowaniem sterydów lub innych leków;
- zaćma urazowa – choroba powstająca na skutek urazu oka, początkowo może być trudna w wykryciu, a często objawia się dopiero kilka lat później;
- zaćma wrodzona – niektóre niemowlęta rodzą się z zaćmą, która rozwija się intensywnie w dzieciństwie, często dotykając obu oczu; wrodzona zaćma często nie powoduje ślepoty i wcześnie zdiagnozowana może być skutecznie hamowana;
- zaćma powstająca na skutek promieniowania – rozwijająca się po nadmiernej ekspozycji na niektóre rodzaje promieniowania.
Objawy zaćmy
Typowe objawy z jakimi wiąże się zaćma to:
- rozmyty obraz,
- problem z widzeniem w nocy,
- widzenie wyblakłych kolorów,
- zwiększona wrażliwość na światło,
- podwójne widzenie w dotkniętym zaćmą oku,
- potrzeba częstych zmian okularów.
Przyczyny zaćmy
Soczewka oka działa niczym obiektyw i znajduje się za tęczówką i źrenicą, skupiając światło na siatkówce w tyle oka. Zadaniem soczewki jest dostosowanie ostrości widzenia pozwalając nam na widzenie rzeczy wyraźnie zarówno z bliska i z daleka. 
Wraz z wiekiem, niektóre białka (składowe oka) mogą zacząć się skupiać i tworzyć mętne obszary na części soczewki, czym właśnie jest zaćma. W miarę upływu czasu, problem rozwija się, obejmując coraz większy obszar, utrudniając nam widzenie.
Naukowcy podejrzewają, że istnieje kilka różnych czynników, które wpływają na pojawienie się zaćmy w tym takie jak palenie tytoniu i cukrzyca. Bywają jednak przypadki w których białka w soczewce zmieniają się na skutek zużycia, rozwijając się przez lata bez żadnego dodatkowego powodu.
Do głównych przyczyn powodujących zaćmę zaliczyć należy:
- nadprodukcję utleniaczy, które są cząsteczkami tlenu, a na skutek codziennego funkcjonowania ulegają chemicznej przemianie,
- palenie tytoniu,
- promieniowanie ultrafioletowe, nadmierna ekspozycja na słońce,
- długotrwałe stosowanie sterydów i innych leków,
- niektóre choroby, takie jak cukrzyca,
- urazy mechaniczne oka,
- radioterapia.
W grupie ryzyka zachorowania na zaćmę znajdują się:
- osoby cierpiące na niektóre choroby jak cukrzyca,
- osoby, które palą tytoń, nadmiernie spożywają alkohol itp.
- osoby pracujące lub przebywające w szkodliwym środowisku, w którym narażone są na działanie promieni ultrafioletowych.
Czynniki ryzyka zwiększające ryzyko zaćmy obejmują także starszy wiek (po 40 roku życia), otyłość, wysokie ciśnienie krwi, urazy oczu, historia chorób oczu w rodzinie, nadmierna ekspozycja na słońce, narażenie na promieniowanie rentgenowskie i leczenie raka.
Diagnozowanie i leczenie zaćmy
Diagnoza zaćmy zaczyna się od kompleksowego badania oka, która pozwala ocenić wizję oraz sprawdzić czy mamy do czynienia z zaćmą bądź innym problemem oczu. Badania obejmują pomiary ciśnienia oka, ocenę wizji w różnych odległościach i inne.
Leczenie zależne jest od zaawansowania choroby. W początkowych stadiach lekarz z reguły pomaga leczyć objawy, sugerując mocniejsze okulary, szkła kontaktowe czy okulary przeciwsłoneczne z powłoką antyrefleksyjną.
Zabiegi chirurgiczne zalecane są wówczas, gdy zaćma uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności jak czytanie czy prowadzenie pojazdów. Operację wykonuje się również w przypadku pojawienia się innych problemów z oczami. Podczas zabiegów stosowane są fale ultrasonograficzne, laser bądź klasyczne narzędzia chirurgiczne. Operacje na zaćmę są procedurą bardzo często stosowaną w leczeniu tego nieprzyjemnego problemu oczu, gdyż ich skuteczność wynosi nawet 90%.
Nieleczona zaćma może prowadzić do ślepoty, dlatego warto pamiętać o regularnych badaniach kontrolnych oczu, zwłaszcza jeżeli znajdujemy się w grupie ryzyka.